Các Câu Hỏi Cần Thiết Nên Hỏi khi Cân Nhắc Phẫu Thuật cho Người Bị Suy Giảm Trí Tuệ (Questions to Ask when Considering Surgery for a Person with Dementia)

Nếu quý vị đang cần đưa ra quyết định phẫu thuật cho người bị suy giảm trí tuệ, có rất nhiều vấn đề cần xem xét và nhiều câu hỏi cần hỏi. Trước tiên, để có thể đưa ra bất kỳ quyết định y tế nào cho một người bị suy giảm trí tuệ, quý vị cần có giấy ủy quyền lâu dài cho việc chăm sóc sức khỏe, cho phép quý vị đưa ra các quyết định y tế cho họ. Điều quan trọng là phải đưa ra quyết định sáng suốt vì việc lựa chọn bất kỳ phương án nào cũng sẽ mang đến kết quả có thể ảnh hưởng đến chất lượng sống cho người cần phẫu thuật và cho quý vị. Dưới đây là danh sách các câu hỏi và những điều cần xem xét trước khi quý vị đưa ra quyết định. Hãy nhớ rằng không trường hợp nào giống trường hợp nào và một số trường hợp có thể không áp dụng cho quý vị.

Xem Xét Phẫu Thuật

1. Mục tiêu phẫu thuật là gì? Ví dụ: nếu bệnh nhân được thay khớp gối, liệu họ có thể tập đi lại được không hay chứng suy giảm trí tuệ khiến họ không thể tập đi? Phẫu thuật gãy xương hông chỉ là biện pháp tạo thoải mái, ví dụ để giảm đau, hay sẽ giúp họ phục hồi chức năng? Phẫu thuật này có cần thiết không? Điều gì sẽ xảy ra nếu chúng tôi quyết định không tiến hành phẫu thuật? Tiên lượng khi phẫu thuật và khi không phẫu thuật là gì?
2. Gây mê có những rủi ro gì? Gây mê có làm trầm trọng thêm chứng suy giảm trí tuệ không? Bệnh này sẽ là vĩnh viễn hay tạm thời? Có sự khác biệt nào giữa gây mê toàn thân, gây tê tủy sống hoặc gây tê cục bộ không?
3. Nếu bệnh nhân bị suy giảm trí tuệ đang dùng các loại thuốc được kê đơn thì những thuốc đó sẽ tương tác với thuốc giảm đau như thế nào; có các tác dụng phụ gì không? Bệnh nhân có thể tiếp tục dùng thuốc thông thường trước khi phẫu thuật, trong thời gian nằm viện và sau khi phẫu thuật không? Thuốc giảm đau sau phẫu thuật của bệnh nhân có tương tác và ảnh hưởng với các loại thuốc khác mà bệnh nhân thường dùng hàng ngày không?
4. Quá trình hồi phục sau phẫu thuật là bao lâu? Phẫu thuật này có yêu cầu tuân thủ nghiêm ngặt việc giữ gìn vệ sinh của vết mổ, nằm cố định (bất động) một chỗ hoặc tuân theo chương trình tập thể dục thích hợp để giúp ca phẫu thuật thực sự có tác dụng không?
5. Chỉ Thị Chăm Sóc Sức Khỏe Trước:
   1. Chúng tôi có chỉ thị chăm sóc sức khỏe trước: Chúng ta cần xem xét những hậu quả có thể xảy ra nào từ ca phẫu thuật có thể dẫn đến việc chúng ta phải sử dụng thẩm quyền này? Chúng ta có nên tạm dừng không hồi sức (do-not-resuscitate, DNR)/không đặt ống nội khí quản (do-not-intubate, DNI) cho đến giai đoạn sau phẫu thuật không?
   2. Chúng tôi không có chỉ thị chăm sóc sức khỏe trước: Chúng ta cần xem xét những hậu quả nào có thể xảy ra do ca phẫu thuật và làm sao để đưa ra quyết định về việc điều trị nếu không có sự ủy quyền này—khi biết rằng người bị suy giảm trí tuệ có thể không có khả năng ký tên vào giấy ủy quyền hoặc trình bày mong muốn của họ?

Tại Bệnh Viện

1. Nhân viên có được đào tạo về chứng suy giảm trí tuệ và biết cách xử lý các hành vi cụ thể theo nhu cầu của bệnh nhân không? Bao lâu thì tôi có thể được gặp bệnh nhân sau ca phẫu thuật? Có giờ thăm cụ thể không hay tôi có thể thăm bất kỳ lúc nào và bao lâu tùy thích?
2. Nếu bệnh nhân không gặp vấn đề về trí nhớ trước ca phẫu thuật, nhưng bị suy giảm trí tuệ sau khi phẫu thuật, chúng ta nên quan tâm đến điều gì? Có khái niệm về tình trạng mê sảng trong bệnh viện do dùng thuốc và/hoặc mất phương hướng. Chúng ta nên thận trọng với điều gì?
3. Nếu bệnh nhân bị kích động trước hoặc sau khi phẫu thuật, nhân viên sẽ sử dụng phác đồ nào để xử lý hành vi này? Quý vị có cho họ dùng thuốc để giúp họ trấn tĩnh lại không? Quý vị có sử dụng dây buộc để giữ bệnh nhân trên giường nếu bệnh nhân cố gắng ra khỏi giường hoặc có ý định rút ống truyền tĩnh mạch không?

Cơn đau

1. Quý vị theo dõi cơn đau của người bị suy giảm trí tuệ như thế nào khi họ không thể diễn đạt bằng lời nói về việc họ bị đau ở đâu, nhưng có thể thể hiện theo những cách khác—cởi bỏ quần áo, rút ống truyền tĩnh mạch, v.v.? Làm sao chúng ta biết họ đã hết đau chưa?
2. Thuốc giảm đau gây ra tác dụng phụ gì với người bị suy giảm trí tuệ?
3. Nếu người tôi chăm sóc từ chối uống thuốc thì sao? Có các cách an toàn khác để sử dụng thuốc giảm đau không?

Hồi phục

1. Quá trình hồi phục sau phẫu thuật là bao lâu?
2. Có hướng dẫn gì sau khi phẫu thuật? Bệnh nhân có thể tuân theo các hướng dẫn sau phẫu thuật (không chạm vào mắt sau khi phẫu thuật mắt, luôn sử dụng khung tập đi để đứng dậy sau phẫu thuật đầu gối, v.v.) hay không? 
3. Họ sẽ được đưa đến trung tâm phục hồi chức năng hay về nhà sau khi phẫu thuật? Medicare sẽ bồi hoàn cho quá trình phục hồi chức năng trong bao lâu? Các tiêu chí là gì? Giả sử Medicare thông báo bệnh nhân không còn được bao trả nữa nhưng tôi cảm thấy họ vẫn cần phục hồi sức khoẻ thêm thời gian nữa thì sao?
4. Tôi nên mong đợi điều gì từ trung tâm phục hồi sức khoẻ hoặc phục hồi sức khoẻ tại nhà?

Chăm Sóc Tại Nhà

1. Khi bệnh nhân được về nhà sau ca phẫu thuật hoặc phục hồi sức khoẻ, tôi sẽ cần làm gì tại nhà để chăm sóc cho bệnh nhân? Bệnh nhân sẽ phải mất bao lâu để phục hồi sức khoẻ hoàn toàn hoặc có thể khỏe mạnh như mong đợi?
2. Chương trình chăm sóc sức khỏe tại nhà có những dịch vụ hỗ trợ nào và chương trình đó sẽ giúp được gì cho bệnh nhân? Trong bao lâu?
3. Làm thế nào để xử lý các hành vi khó khăn tại nhà, như bệnh nhân đứng dậy và không sử dụng khung tập đi?

Lập bởi Donna Schempp, LCSW